Bir Hastalığı Yok Etti Napolyon'un Baş Tacı Oldu! Yeniden Gündemde, Prof. Dr. Ceyhan Yorumladı

20'nci yüzyıla gelindiğinde vakaların toplamı 800 milyonu geçmişti. Ta ki Ekim 1977'ye kadar. Jenner'ın yaşadığı dönemde, yani 1749'dan 1823'e kadar çiçek hastalığı, dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 10'unu öldürüyordu. Jenner ölümünden 2 yıl önce, 1821'de Kral IV. 73 yaşında hayatını kaybetmeden 1 gün önce, 25 Ocak 1823'te sağ tarafı felçli bir şekilde bulundu. Jenner ölmüş olabilirdi ancak mirası Osmanlı'da da devam etti. 1721'de, III. Ahmet döneminde, Lady Mary Wortley Montagu, İstanbul'da çiçek hastalığı hakkında yaptığı gözlemleri Britanya'ya götürdü. Voltaire, o dönemde nüfusun yüzde 60'ının çiçek hastalığına yakalandığını ve nüfusun yüzde 20'sinin bu sebeple hayatını kaybettiğini yazmıştı. Osmanlı âlimi ve modern Türk tıbbının öncülerinden Şanizade Mehmed Ataullah Efendi de Osmanlı topraklarında, kendisinden 10-15 yıl önce Edward Jenner tarafından geliştirilen ilk modern aşı yöntemini kullanarak çiçek aşısını üretmeyi ve etkin şekilde uygulamayı başardı. Her ne kadar Jenner görememiş olsa da bugün tüm dünya onun aşısını kullanmaya devam ediyor. Doğal yollarla ortaya çıkan son vaka Ekim 1977'de teşhis edilmişti. Böylece çiçek hastalığı, yok edilen tek insan hastalığı oldu. Üstelik hastalığın ilk görüldüğü günden bu yana asırlar geçmişti. Çiçek hastalığının 20'nci yüzyılda 300 milyon, varlığının son 100 yılında ise yaklaşık 500 milyon insanın ölümüne yol açtığı tahmin ediliyor. "Zaten şu an 'maymun çiçeği' için kullanılan da binlerce yıldır bilinen çiçek hastalığının aşısı. Çiçek hastalığı ortadan kaldırılırken aşı, tüm dünyada zorunlu hale getirilmişti. Çiçek aşısı önceden yapıldığında ne kadar koruyor diye sorarsanız, bazı yanlış bilgiler dolaşıyor ortada. 'Yüzde 85 koruyor' diye. Ancak bu böyle değil. Şu anki mevcut aşıyı yaparsanız, yüzde 85 korur, 50 sene önce olunan aşı ise bugün ne kadar korur bilinmiyor. Bir gözlem var, önceden çiçek aşısı yapılmış kişilerde virüs daha az bulaşıyor. Ama bir oran veremiyoruz. Çünkü karşılaştıracak bir grup yok. O dönemde tüm dünyada zorunlu yapıldığı için aşılı olanlara ve aşısız olanlara ne kadar bulaşıyor tam olarak bilemiyoruz. Bir hastalık ortadan kaldırılırken plan yapılır. Bu ilk kez çiçekte, daha sonra 'Polio'da yapıldı. Polio'nun son vakası 1988'de görüldü. DSÖ tüm ülkelerde hastalığı ortadan kaldırmak için aşı kampanyaları başlattı. Ben kimseye bu durumda 'çiçek aşısı yaptırın' demiyorum. Ancak riskli grupların, havaalanı personeli, orada çalışanları ve görevli askerleri aşılamak üzere stoklarda bir miktar çiçek aşısı bulunmalı diye düşünüyorum."